یادگیری نحوه رفتار با کودکان خجالتی یک مهارت مهم برای والدین بچه های کم رو است. بسیاری از بچه ها در دوران کودکی، کمرو هستند. کودکان خجالتی از قرار گرفتن در موقعیت های جدید اجتماعی احساس ناراحتی می کنند.
اگر فرزند شما، بارها توسط بستگان، دوستان و مربیان به عنوان یک بچه خجالتی معرفی شده است، یا به طور مداوم از موقعیت های اجتماعی کناره گیری می کند، حتما به توجه ویژه یک مشاوره کودک نیاز دارد. در اینجا مشاور پیش دبستانی امام حسین (ع) چند راهکار برای رفتار با کودکان خجالتی ارائه داده اند.
اگر نگران این هستید که فرزندتان نمی تواند دوست پیدا کند، نگران نباشید مشاور به شما کمک می کنند که خجالتی بودن کودک خود را درمان کنید. اما در درجه اول کودک خجالتی را با کودک درونگرا اشتباه نگیرید!!
ممکن است فکر کنید این دو اصطلاح مانند هم هستند، اما خجالتی بودن با درونگرایی یکی نیستند.
درونگرایی یک ویژگی شخصیتی است، در حالی که کمرو بودن ریشه در اضطراب اجتماعی و تعامل با افراد ناآشنا دارد.
بچه‌های درونگرا از بودن در حباب خودشان راضی و خوشحال هستند. در حالی که بچه‌های خجالتی لزوماً درونگرا نیستند.
کودکان کم رو می خواهند با بچه های دیگر ارتباط برقرار کنند، اما اضطراب فلج کننده و احساس خجالت نمی گذارد!
می خواهید فرزند خجالتی شما در موقعیت های اجتماعی پیشرفت کند؟ شما می خواهید ببینید که او هنگام تعامل با دیگران راحت است. خبر خوب این است که خجالتی بودن اغلب قابل درمان است. در اینجا مشاور ما چند نکته ساده برای کمک به کودک شما برای غلبه بر کمرویی را ذکر کرده اند
ریشه خجالت و کم رویی کودک را شناسایی کنید
کودک شما در چه موقعیت هایی احساس خجالت می کند؟ نخست شما باید موقعیت هایی را که باعث کمرویی و خجالت در کودکان تان می شود را شناسایی کنید. برای درمان کودکان خجالتی باید درک کنید که کودک شما در چه زمان و مکانی خجالت می کشد.
کودک شما ممکن است به دلیل تمسخر یا بدرفتاری دیگران احساس خجالت کند.
ممکن است کودک شما از مورد قضاوت و ارزیابی قرار گرفتن در مقابل همسالان خود خجالت بکشد.
عدم داشتن مهارت های اجتماعی، مانند احوالپرسی از بزرگسالان، ممکن است باعث شود کودکان شما به خجالت و کم رویی واکنش نشان دهند.
برچسب خجالتی و کمرو به فزرند خود نزنید!
والدین عزیز دقت کنید که از زدن برچسب هایی مانند بچه من خجالتیه! جدا خودداری کنید. کودکانی که با برچسب خجالتی و کم رو شناخته می شوند، متاسفانه خود را به دیگران همین گونه معرفی می کنند.
این برچسب ها فقط باعث می شود رفتار خجالتی در فرزند شما تقویت شود. همچنین ممکن است باعث شود افراد دیگر از ترس ناراحت شدن کودک از ارتباط با او اجتناب کنند.
مهارت های اجتماعی کودک خود را تقویت کنید
برنامه ای برای توسعه مهارت های اجتماعی فرزند کمرو یا خجالتی خود تدوین کنید.
به طور منظم با کودکان خجالتی در مورد اهداف و مهارت های اجتماعی صحبت کنید.
از بچه های خجالتی در مورد فعالیت های اجتماعی که دوست دارند در آن شرکت کنند سوال کنید.
مجموعه ای از اهداف اجتماعی را تعیین کنید که می توانید به طور منظم با یکدیگر تمرین کنید.
استعدادها و علایق کودک کمرو خود را کشف کنید و برای تقویت آنها تلاش کنید.
به عنوان مثال، اگر کودک خجالتی شما عاشق فوتبال است. او را تشویق کنید تا برای پیوستن به تیم فوتبال مدرسه تلاش کند. زمانی که کودکان خجالتی در فعالیت های ورزشی شرکت می کنند، به طور طبیعی با هم تیمی های خود ارتباط برقرار می کند و روابط دوستانه ایجاد می کنند.
به جای فرزند خجالتی خود حرف نزنید!!
به بچه های خجالتی اجازه دهید که خودشان صحبت کنند. در عین حال بسیار مهم است که در برابر تمسخر از کودکان خود محافظت کنید. اما اگر همسالان، سایر معلمان یا دوستان از آنها سؤال می‌پرسند، از صحبت کردن از طرف آنها خودداری کنید.
برای درمان خجالت و کم رویی در کودکان یک مهارت کارساز این است که به آنها اجازه دهید که خودشان صحبت کنند.
اعتماد به نفس فرزند خجالتی خود را تقویت کنید!
یکی از راه های درمان خجالتی بودن کودک این است که ویژگی های مثبت شان را به آنها را یادآوری کنید. این رفتار به ویژه برای کودکان خجالتی که به مهارت ها و توانایی های خود اعتماد ندارند بسیار مهم است. ممکن است فرزند شما به دلیل مشکل شب ادراری که دارد اعتماد به نفسش را از دست داده باشد. به او کمک کنید تا اعتماد به نفس از دست رفته خود را بازیابی کند.
اگر فرزند شما کمرو و خجالتی است از آنها بخواهید فهرستی از نقاط قوت و مثبت خود تهیه کنند. هر روز این لیست را با هم مطالعه کنید و سعی کنید مهارت ها و نقاط مثبت را تقویت کنید.
دوستان مناسبی برای فرزند خود پیدا کنید!
برای درمان خجالتی بودن کودک خود سعی کنید او را با یک کودک جفت کنید تا کناره گیری اجتماعی فرزند خود را کاهش دهید. بهترین کار این است که یک کودک خجالتی را با کسی که از نظر اجتماعی برای فعالیت های کلاسی با او راحت تر است جفت کنید.
هر چه کودک از لحاظ فعالیت های اجتماعی درگیرتر باشد بهتر می تواند به ویژگی خجالتی خود غلبه کند و دوستی هایش را با دیگران توسعه دهد. توسعه یافتن دوستی های کودکان باعث می شود تا آنها بچه حسودی نشوند. هنگامی که فرزند شما با همسالان خود ارتباط مفید برقرار کند، از حسادت و منزوی بودن نجات پیدا می کند
از معلمان مدرسه کمک بخواهید!
از معلم یا مشاوره کودک مدرسه فرزندتان بخواهید که در کلاس صندلی برای او اختصاص دهد. سعی کنید کودکان خجالتی را در نزدیکی همکلاسی هایی که با آنها رابطه دوستانه و صمیمی دارند، قرار دهید.
شرایط کم رویی و خجالتی بودن فرزندتان را برای معلمان او توضیح دهید تا آنها بتوانند بهتر با کودک خجالتی شما رفتار کنند.
کودک را بخاطر خجالتی بودن سرزنش نکنید!
از ایجاد احساس شرمندگی در کودکان خجالتی جدا خودداری کنید. برخی از کودکان از تعامل اجتماعی و تحقیر در انظار عمومی می ترسند زیرا در گذشته مورد تمسخر قرار گرفته اند.
اگر دانش آموزان ملزم به ارائه عمومی تکالیف خود هستند، باید به کودک خجالتی در این موقعیت ها توجه ویژه ای داشته باشید و با ارائه راهنمایی، اضطراب و استرس او را کاهش دهید.
کودک کمرو را جلو همسالان یا دیگران نصیحت نکنید!
با کودکان خجالتی خصوصی صحبت کنید. اگر کودک خجالتی شما یک قانون را زیر پا گذاشته است یا اضطراب از خود نشان می دهد، از نصیحت کردن کودک خجالتی در یک محیط گروهی خودداری کنید. بهتر است پس از کلاس، کودک را کنار بکشید تا رفتارها را اصلاح کنید و در یک مکالمه تک به تک او را راهنمایی کنید.
کودک خجالتی را برای تجربه های جدید آماده کنید!
مکان های جدید و آشنا شدن با افراد ناآشنا برای کودکان خجالتی بسیار سخت است.
به کودک خود کمک کنید تا به آرامی با محیط جدید آشنا شود.
قبل از وارد شدن به محیط جدید با فرزند خجالتی خود صحبت کنید تا بداند باید انتظار چه چیزی را داشته باشد.
اگر فرزندتان وارد مدرسه جدیدی می شود، قبل از روز اول، برای غلبه بر کمرویی به او کمک کنید تا با معلمان و جو کلاس ها آشنا شود.
با نقش بازی کردن به فرزندتان آموزش دهید که در ملاقات با بچه‌های دیگر چه کاری انجام دهد یا چه چیزی باید بگوید.
فرصت بیان کردن احساسات را به فرزندان خود بدهید
اگر کودکی خجالتی باشد اکثرا در بیان احساسات خود مشکل دارد. این باعث می شود کودکان خجالتی در بزرگسالی برای رها سازی احساسات فروخورده خود با دردسر مواجه شوند.
فرزندتان را تشویق کنید تا با احساساتش ارتباط برقرار کند.
پدر و مادر عزیز، برای درمان خجالتی بودن کودک خود می‌توانید فعالیت‌هایی را ایجاد کنید که به فرزندتان اجازه می‌دهد درباره احساسش صحبت کند.
از فرزندتان بخواهید که از طریق نقاشی احساسات خود را بیان کند.
کودک خجالتی خود را تشویق کنید با گفتن داستانی در مورد موقعیتی که در آن قرار دارد، احساس خود را توضیح دهد.
بیان احساسات خود به این شیوه به کودک شما کمک می کند تا حس کند که او شنیده می شود و می تواند براحتی آنچه را که فکر می کند و احساس می کند؛ با دیگران به اشتراک بگذارد.
به مردم نگویید فرزندتان خجالتی است!
پدر و مادر عزیز لطفا برای اینکه بهانه ای برای رفتار فرزندتان داشته باشید به مردم نگویید بچه من خجالتی است. این کار یک سلب مسئولیت آسان از تربیت کودک خجالتی است.
این برچسب زدن به کودک جلو دیگران باعث می شود فرزند شما به این باور برسد که او شخصیتی خجالتی دارد و کاری برای بهبود این وضعیت نمی توان انجام داد.
همچنین کودک ممکن است از این برچسب به عنوان بهانه ای برای منفعل و تنبل بودن استفاده کند.
این طرز رفتار باعث می شود که فرزند شما فرصت های پیشرفت را از دست بدهد و از محیط های اجتماعی دوری کند.
اگر شما فزرند خود را به عنوان یک کودک “خجالتی” به دیگران معرفی کنید این برای کودک گیج کننده و شرم آور است.
والدین باید، کودک را تشویق کنند تا تجربه های جدیدی را امتحان کنند و با هر پیشرفت جدیدی که در این دنیا بدست می آورند، اعتماد به نفس خود را تقویت کنند.
به فرزندتان بیاموزید که در موقعیت های سخت مودب باشد!
خجالتی بودن هرگز بهانه ای برای بی احترامی نیست.
مهم است که به فرزند خود بیاموزید که با وجود استرس آشنایی با افراد جدید مودب باشد.
به فرزندتان کمک کنید تا بفهمد خجالتی بودن اشکالی ندارد، اما بی ادبی درست نیست.
نکته مهم: کودکان ممکن است متوجه نباشند که رفتار خجالتی آنها ممکن است گاهی اوقات بی ادبانه به نظر برسد. برای مثال، اگر افراد مودبانه به دیگران پاسخ ندهند و رفتار دوستانه دیگران را نادیده بگیرند، برای دیگران غیر دوستانه به نظر می رسد.
آموزش نحوه واکنش مناسب در موقعیت های اجتماعی، برای درمان خجالتی بودن و کمرویی موثر است.
مزایای برون گرایی را برای کودک خود توضیح دهید!
به احتمال زیاد، والدین کودکان خجالتی در دوران کودکی خودشان نیز خجالتی بوده اند. تمایل به کمرویی با عوامل ژنتیکی مرتبط است، اما می توان بر این ویژگی غلبه کرد. اگر شما توانسته اید که خجالتی بودن خود را درمان کنید، یک مثال شخصی از غلبه بر کمرویی برای فرزندتان بیاورید.
برای کودک خجالتی خود توضیح دهید که چگونه از تجربه شما برای درمان کم رویی به خوبی استفاده کند.
این تجربیات می تواند شامل فعالیت هایی مانند پیدا کردن دوستان جدید، بازی های گروهی و فعالیت های فوق برنامه در مدرسه باشد.
گرد آورنده : سرکار خانم محمدزاده (مربی)
تایید کننده : سرکار خانم تیموری (مدیریت آموزشگاه)
منبع : مقاله خانم فاطمه محمدی