لجبازی به معنی سرسختی در انجام کار یا عمل به روشی خاص است به طوری که کودک بی‌اعتنا به فشاری که از خارج بر او وارد می‌شود در مقابل تغییر فکر یا رفتار و عملش مقاومت نشان می‌دهد.
فرق کودک لجباز با کودک مصمم چیست؟
اگر کودک شما، ویژگی‌های خاصی از خود نشان می‌دهد و شما مردد هستید که به دنبال خواندن مقاله در مورد لجبازی کودک شش ساله باشید یا با افتخار به جستجوی مقاله در مورد کودک مصمم بپردازید، لازم است که به این تفاوت‌ها دقت کنید و خیلی زود از بلاتکلیفی نجات پیدا کنید.
کودک مصمم باهوش و خلاق است و سوالات بی‌شماری می‌پرسد تا حدی که ممکن است اورا عصیانگر بدانیم، او دارای دیدگاه و کننده‌ی کار است. این بدان معنی نیست که کودک لجباز را خلاق یا باهوش ندانیم اما کودک لجباز به اصطلاح امروزی‌ها به یک دیدگاه خاص گیر دارد و حاضر ه شنیدن حرف‌هایی که به او می‌زنند نیست .
به عبارتی، کودک لجباز:
او نیاز به تصدیق دیگران و شنیده شدن دارد. یعنی دنبال جلب توجه است.
به شدت مصر است که کاری را که دوست دارد انجام دهد.
اگرچه همه‌ی کودکان عصبانی می‌شوند اما کودک لجباز غالباً عصبانیست.
کودک لجباز مایل است کارها را با سرعتی که دوست دارد انجام دهد.
راهکارهایی برای مواجهه با کودک لجباز
آیا فرزند ۶ ساله‌ی شما برای پوشیدن یک لباس خاص گیر داده و اصرار دارد هر روز و در هر موقعیتی همان لباس خاص را بپوشد؟ پا برزمین می‌کوبد و به هیچ صراطی مستقیم نمی‌شود؟ یا نه، برای وادار کردن او به انجام کارهای اساسی مثل مسواک زدن، حمام کردن و یا قانع کردن او برای خوردن غذایی خاص یا رفتن به رختخواب، دچار چالش جدی هستید؟
شک نکنید که شما با مساله‌ی لجبازی بچه ۶ساله طرفید و باید دست کم به بررسی دو موضوع، یغنی علت لجبازی کودک شش ساله و درمان لجبازی کودک شش ساله بپردازید.
لجبازی بچه 6 ساله
اگر نمی‌خواهید با تسلیم شدن در برابر کج‌خلقی‌های کودک لجباز خود، ناخواسته مشوق یکدندگی و سرسختی بی‌منطق او باشید، در ادامه با ما همراه باشید تا راهکارهای متخصصان حوزه ی تعلیم و تربیت را بشنوید.
خدا را چه دیدید! شاید به کارتان آمد و از دشواری‌های مواجهه با لجبازی کودک ۶ساله‌تان کاسته شد.
۱- سعی کنید به حرفش گوش کنید
ارتباط یک خیابان دو طرفه است. اگر می‌خواهید فرزندتان به حرف‌های شما گوش کند، اول باید مایل باشید که به حرف‌های او گوش دهید. کودک لجباز، تمایل زیادی به بحث و گفتگو دارد. اگر احساس کند که قرار نیست حرف‌هایش شنیده شود ممکن است سرسختی‌اش بیشتر شود.
اگر کودک شما اصرار دارد کاری را انجام دهد یا ندهد، به آنچه او را آزار می‌دهد گوش دهید و تلاش کنید با هم گفتگو کنید. مثلاً اگر غذایش را تمام نمی‌کند یا نمی‌خورد اورا مجبور به خوردن نکنید. بلکه از او بپرسید چرا غذایش را تمام نمی‌کند؟
سعی کنید با آرامش با او روبرو شوید و اگر هم هر دو عصبانی هستید، طناب کشمکش را شل و حتی رها کرده و صحنه را ترک کنید. وقتی آرام شدید، می‌توانید گفتگو در آن مورد را با نگاه تازه‌ای شروع کنید.
۲- با کودک ارتباط برقرار کنید، اورا مجبور به کاری نکنید
وقتی بنا را بر اجبار کودک به انجام کاری می‌گذارید، میل او برای طغیان بیشتر می‌شود.
مثلاً اگر شما مصرید که کودک ۶ ساله‌تان بخوابد در حالی که او می‌خواهد کارتون مورد علاقه‌اش را ببیند، اجبار شما هیچ کمکی نخواهد کرد. در عوض بنشینید و با او برنامه‌ی مورد علاقه‌اش را ببینید. کودک وقتی والدین خود را مراقب خود ببیند پاسخ بهتری خواهد داد و همکاری بیشتری خواهد داشت.
سوزان استفیلمن در کتاب تربیت بدون مبارزه قدرت می‌گوید:
“پایه‌گذاری یک ارتباط تزلزل ناپذیر با کودکان سرسخت، برخورد با آنان را آسان‌تر می‌کند.”
شاید لازم باشد همین امروز اولین قدم ارتباطی را با در آغوش کشیدن فرزندتان بردارید.
درمان لجبازی کودک شش ساله با در آغوش گرفتن
۳- به فرزند خود گزینه بدهید
در مواجهه با لجبازی بچه شش سال، به جای صدور دائمی دستورالعمل که چه بکن و چه نکن، گزینه‌هایی را پیش روی او بگذارید.
به عنوان مثال به جای اینکه به او بگویید برو بخواب از او بپرسید که قبل از خواب دوست داری کدام کتاب را بخوانی؟ داستان فلان یا بهمان؟ شاید به شما بگوید نمی‌خواهم بخوابم دراین صورت با خونسردی به او بگویید این جزء گزینه‌ها نبود و دوباره حرف خود را تکرار کنید. یادتان باشد گزینه‌ها را به حداقل برسانید تا فرزند شما گیج و کلافه نشود.
۴- آرام باشید
فریاد، مشکل لجبازی در کودک ۶ ساله را حل نمی‌کند بلکه احتمالاً فرزند شما این فریاد را به منزله‌ی اعلان آمادگی شما برای یک جنگ لفظی تلقی خواهد کرد و اوضاع ازآنچه هست بدتر خواهد شد.
به جای داد و فریاد کمک کنید تا فرزند شما به ضرورت انجام کار ی
ا رفتاری خاص پی ببرد. برای حفظ آرامش خود موسیقی گوش کنید یا ورزش کنید. حتی گاهی با پخش موسیقی مورد علاقه‌ی کودک‌تان می‌توانید به راحتی یک رای به نام خود جمع کنید.
۵- به فرزند خود احترام بگذارید
لازمه‌ی رفع لجبازی کودکان ۶ سال، ایجاد رابطه‌ی احترام‌آمیز است. بدین منظور:
دنبال همکاری باشید نه صدور دستورالعمل که این کار را بکن و این کار را نکن.
با فرزند خود همدلی و همدردی کنید و به احساسات و عقاید او توجه کنید.
اجازه دهید فرزندتان کاری را که از عهده‌ی انجامش بر می‌اید انجام دهد. لازم نیست خیلی از کارها را انجام دهید تا از بار او بکاهید.
سعی کنید منظور او را درک کنید و اجازه دهید آنچه را می‌گوید، در صورتی که بی‌خطر است، انجام دهد.
سرمشق بودن خود را اینجا ثابت کنید چون فرزندان شما همیشه شما را تحت نظر دارند.
۶- با او همکاری کنید
در مواجهه با لجبازی بچه‌های ۶ساله، مراقب لحن، زبان بدن و واژگان خود باشید.
به جای اینکه بگویید “می‌خواهم تو این کار را بکنی”
بگویید، “بیا باهم اینکار را انجام بدهیم ”
یا
“چطور است که آن کار را با هم امتحان کنیم؟”
مثلا اگر می‌خواهید اسباب‌بازی‌هایش را جمع کند، خودتان شروع کنید و از او بخواهید دستیار ویژه شما باشد.
۷- مذاکره کنید
هر وقت کودک شما از انجام کاری سرباز می‌زند، با او باب گفتگو را باز کنید و به او بفهمانید که به خواسته‌اش احترام می‌گذارید و دوست دارید که نظراتش را در نظر بگیرید.
مثلاً اگر می‌خواهید فرزندتان در ساعت مشخصی بخوابد و او حاضر به پذیرش آن نیست، چطور است با نظر او سر یک ساعت به تفاهم برسید؟
گفتگو با کودک، راه مناسب برخورد با لجبازی کودک شش ساله
۸- محیط خانه را دلچسب کنید
کودکان از طریق مشاهده و تجربه یاد می‌گیرند. اگر ببینند والدین‌شان دائماً با هم بحث می‌کنند، یاد می‌گیرند که از آن‌ها تقلید کنند.
باور نمی کنید، نه؟
این کوچولوهای باهوش مثل یک دوربین مداربسته از صبح تا شب در حال رصد کردن رفتار و گفتار شما هستند. اینکه شما با داد و فریاد یا لجاجت بی‌منطق به حل اختلافات احتمالی خود با همسر گرامی مشغول هستید، به طور خودکار این پیام را به کودک لجباز ۶ ساله‌ی شما مخابره می‌کند که این هم یک روش برای به کرسی نشاندن حرف خود است.
۹- دیدگاه کودک خود را درک کنید
خیلی اذیت تان نکنم. بن مایه ی اصلی این راهکار این است:
پدر و مادر گرامی، اگر می‌خواهید سر از رفتار کودک لجباز دلبندتان در بیاورید،
خودتان را به جای او و در همان موقعیت فرض کنید.
اگر کارهای زیادی هست که کودک شما موظف به انجام آن است و قادر به تمرکز و انجام آن نیست، برای حمایت از او و درک همدلانه‌ی او کافیست تکالیف او را به کارهای کوچک‌تر تقسیم کنید.
کارهای کوچک‌تری که بتوان در مدت زمان کوتاهی انجام داد و یادتان نرود که بین کارهایش وقفه‌های کوتاه چند دقیقه‌ای بگذارید.
۱۰- رفتار مثبت را تقویت کنید
مواقعی پیش می‌آید که نمی‌دانید برای کنترل خشم و رفتار پرخاشگرانه‌ی کودک لجباز خود چه باید بکنید. اما اگر بدون فکر، عکس العمل نشان بدهید ممکن است باعث ایجاد نگرش منفی نسبت به مساله شوید و ناخواسته رفتار منفی کودک را تشدید کنید.
مثلاً ممکن است فرزند شما به هر چیزی که به او می گویید بگوید “نه”.
به این فکر کنید که خود شما هم زیاد نه می گویید؟ اگر پاسخ‌تان به این سوال مثبت است باید بدانید که ناخواسته، رفتار منفی را تقویت می‌کنید.
اما برای حل این مساله، بازی” بله” را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این بازی یک راهبرد هوشمندانه برای تقویت رفتار مثبت است.
مثلاً از کودک خود سوالاتی می‌پرسید که احتمال دریافت پاسخ مثبت از سوی او زیاد است. مانند اینکه سوال کنید:
تو عاشق بستنی هستی ؟ درسته؟
یا
“تو عاشق بازی با اسباب بازی‌هات هستی؟”
یا
“دوست داری ببینی که دایناسور اسباب‌بازیت فردا توی وان، شناوره؟”
هرچه کودک شما بیشتر پاسخ مثبت دهد، این احساس که بیشتر شنیده شده و مورد توجه قرار گرفته، بیشتر به او دست می‌دهد و می‌توانید امیدوار باشید به وقت لجبازی، نه کمتری بشنوید.
تشویق کلامی هم یک راه تقویت رفتار مثبت است. همینطور دادن هدیه، به شرط اینکه در این کار افراط نشود. پیشنهاد ما به شما این است که یک ظرف شیشه‌ای کوچک داشته باشید و هر بار که کودک شما رفتار خوبی نشان می دهد یا کار درستی انجام می‌دهد یک گلوله پنبه‌ای رنگی داخل ظرف شیشه‌ای بیاندازید.
هروقت که پنبه‌ها به بالای شیشه رسید، زمان آن است که برای نشان دادن توجه‌تان به کودک برای او هدیه بخرید یا اورا به شهربازی یا رستوران مورد علاقه اش ببرید.
نکات پایانی
کودکان به نظم و قانون نیاز دارند. فرزند شما باید بداند بابت هر آنچه انجام می‌دهد عواقب خوب یا بدی در انتظار اوست. بویژه آنگاه که از سر لجبازی، قوانین را زیر پا بگذارد.
مطمئن شوید که او ازعواقب قانون‌شکنی آگاه است مثلاً اینکه ممکن است از زمان بازی یا زمان تماشای تلویزیون او کم شود. هدف این نیست که او را تنبیه کنید بلکه باید به او بفهمانید که رفتارش نادرست است. این کار به طور تلویحی به او می‌آموزد که انتخاب‌های همه‌ی ما در زندگی چه خوب چه بد، هزینه دارد و لازم است که حواس‌مان را بیشتر جمع کنیم.
گرد آورنده: خانم نوری فر (مربی پیش 2)
تایید کننده:خانم تیموری(مدیر آموزشگاه)
منبع: Momjunction.com
familyeducation