مادر نبايد كودك محصل خود را هر روز صبح از خواب بيدار كند.كودك از مادري كه مزاحم خواب او مي شود و روياهاي او را از هم گسيخته مي سازد نفرت دارد. كودك از اين كه مادر به اتاق او بيايد و پتو را از روي او بردارد و بگويد )بلند شو دير است( وحشت دارد.اگر كودك با صداي ساعت زنگدار بيدار شود بهتر از اين است كه با صداي مادر زنگدار بيدار بشود.نبايد كودكي را كه به آساني از خواب بر نميخيزد، تنبل ناميد و به كودكي كه فوراً برنميخيزد و هنوز خواب آلود است برچسب “بد خلق ” یا “لجباز ” زد. كودكاني كه بشاش و چابك بودن به هنگام صبح رادشوار مييابند، نبايد مورد تمسخر قرار گيرند. به جاي اين كه با آنان وارد جنگ شويم، بهترين كار اين است كه بگذاريم ده دقيقه طاليي ديگر را به خواب يا خيالبافي اختصاص دهند و از آن لذت ببرند. اين را ميتوان با تنظيم ساعت به نحوي كه زودتر زنگ بزند عملي كرد اظهارات ما بجاي اينكه بيان كننده خشم، تحقير، تمسخر و يا هشدار درباره سالمتي كودك باشند بايستي يكدلي ما را به او بفهمانند. چنين اظهاراتي صبح را درخشان مي سازد : “خيلي كيف دارد آدم تو بسترش دراز بكشد و غرق رويا بشود”. “پنج دقيقه ديگر هم بخواب” چنين اظهاراتي جوي سرد و طوفاني به ارمغان ميآورد ” بلند شو، پسرهی شل و ول، بلند شو، پسرك تنبل ” چنين اظهاراتي باعث ميشود كودك خودش رابه مريضي بزند “چرا هنوز تو رختخوابي؟ مگر ناخوشي؟ سر دردي؟
2 -رفتن به مدرسه
از آنجا كه كودك به هنگام صبح برای رفتن به مدرسه عجله دارد، بدين خاطر ميتوان انتظار داشت كه وي كتابهاي درسي، عينك، ظرف غذا يا پول ناهار خود را فراموش كند. بهترين كار در اين مواقع آن است كه اشياي فراموش شده را بدون موعظه كردن درباره فراموشكاري و عدم مسئوليتش به او بدهيم.اگربه كودك بگوئيم “عينكت اينجاست” به او بيشتر كمك كرده ايم تا اين كه بگوييم ” ميخواهم زنده باشم وآن روزي راببينم كه تو يادت بماند عينك را بزني ” نبايد موقع مدرسه رفتن كودك فهرستي از هشدار و تذكر به او داد.اگر به كودك بگوييم روز خوشي داشته باشي بهتراز اين هشدار معمول است كه “خودت را به دردسر نينداز”
3 -پوشاك:
در خريد لباس براي كودكان، اين مسئوليت ماست كه تصميم بگيريم آنها چه لباسي را نياز دارند و اين مسئوليت ماست كه بودجه آن را تعيين كنيم. در فروشگاه، ما چند نمونه لباس انتخاب مي كنيم، همه اين نمونهها از نظر جنس و قيمت مورد قبول ما هستند. كودك يكي از چند نمونه لباس را كه ترجيح ميدهد بپوشد، انتخاب خواهد كرد. بنابراين يك كودك شش ساله در ميان جورابها و پيراهنهايي كه ما برگزيدهايم ميتواند انتخاب كند و يكي را بخرد. در خيلي از خانهها كودكان هيچ تجربه و مهارتي در خريد لباسهاي خودشان بدست نميآورند حتي افراد بالغي هم وجود دارند كه اگر مادر يا همسرشان در كنارشان نباشند، از انتخاب يك پيراهن يا شلوار براي خودشان عاجزند. به خصوص به كودكاني كه سن و سال بيشتري دارند، بايد اجازه داد تا لباسهايي داشته باشند كه با معيارهاي قابل قبول دوستانشان چندان تفاوتي نداشته باشد. قلمرو مسئوليت در مورد پوشاك را ميتوان چنين بيان كرد: ما چند نمونه لباس در اختيار كودك قرار ميدهيم و كودك از ميان آنها انتخاب ميكند. توصيه هايي كه شايدبتوان بخشي از مشكالت لباس پوشيدن را برطرف نمود.
1 -اگرلباس پوشيدن هنگام صبح يك مشكل است، لباسها راشب قبل بيرون بگذاريد
2 -لباس پوشيدن را باشوخي و تفريح همراه كنيد.آواز بخوانيد و بانگاه كردن به پنجره او را منحرف نماييد.
3 -از توجه كردن و توصيف، زياد استفاده كنيد مثال بگوييد ما جوراب را روي پا ميكشيم حاال جوراب ديگر را پا ميكنيم.
4 -فرصت و زمان كافي براي لباس پوشيدن به كودك بدهيد. زيرا هر چه عجله به خرج دهيد او مقاومت بيشتري نشان خواهد داد.
5 -به كودك قدرت انتخاب بدهيد ولي محدوديت قائل شوید مثال در كودكان قبل از مدرسه بين دو لباس امكان انتخاب يكي را بدهيد.
6 -در كودكانيكه صبحها به مهد كودك، آمادگي و…. ميروند يك برنامه منظم بايد داشته باشيم مثال بعد از بيدار شدن، مسواك زدن، شانه كردن و لباس پوشيدن انجام گيرد.
7 -براي كودك 4تا 5 ساله، يك ساعت روميزي در معرض ديد بگذاريد تا مدت زماني را كه براي لباس پوشيدن نياز دارد به او نشان دهد. اگر در مدت زمان تعيين شده لباس را به طور كامل پوشيد، تشويق گردد.
4 -پول تو جيبي:
در خانوادههاي امروزي، پول توجيبي كودك را، همچون پوشاك و غذا، تامين ميكنند چرا كه او عضوي از خانواده است. خرجي يا پول تو جيبي كودك پاداشي براي رفتار خوب يا حقالزحم هاي براي كارهاي روزانه نيست. پول تو جيبي يك وسيله آموزشي و تربيتي است كه هدفي مشخص دارد اينكه از طريق حق انتخاب و مسئوليتهاي محول شده به كودك ياد بدهيم كه چگونه از پولش استفاده كند و او را در تجربه اندوزي ياري كنيم. از اين رو بيش از اندازه نظارت كردن بر پول تو جيبي كودك، هدف اصلي از اين وسيله تربيتي را خنثي ميكند آنچه كه بايد انجام شود اين است كه مخارج كودك را برآورد كنيم و بر اساس آن به كودك پول تو جيبي بدهيم.
مسلما كودك بزرگتر كه ميشود مخارج و مسئوليتهاي او نيز افزايش پيدا ميكند پس پول توجيبي او نيز بايد زيادتر بشود. برخي كودكان برنامه صحيحي براي استفاده از پول تو جيبي خودندارند و زود به زود خرج ميكنند شايد ضروري باشد كه مقدار پول تو جيبي را به چند بخش تقسيم كنيم و هر هفته دو يا سه بخش را به او بدهيم. در مواقعي كه عصباني ميشويم نبايد ازدادن پول تو جيبي به كودك امتناع ورزيم. همينطور در مواقعي كه خلق و خوي خوشي داريم و عصباني نيستم نبايد به دلخواه خود خرجي او را افزايش دهيم. پول توجيبي نبايد بيشتر از ظرفيت و توان كودك باشد به طوري كه كودك نتواند آن را تنظيم كند. بهتر است كه دادن پول توجيبي به كودك را با مقدار كمي شروع كنيم تا از عهده تنظيم آن برآييم نه اين كه با در نظر گرفتن مقادير زياد، كنترل از دستمان خارج شود و نتوانيم مقدار پول تو جيبي را تنظيم كنيم. وقتي كودك مدرسه رفتن را شروع ميكند و ياد ميگيرد كه چطور پول بشمارد و پول عوض كند ميتوان خرجي دادن به كودك را شروع كرد. پول تو جيبي كودك ميبايست متناسب با بودجه ما باشد.
گرد آورنده : سرکار خانم خرم نژاد ( مربی پیش2 )
تایید کننده : سرکار خانم تیموری ( مدیریت آموزشگاه )
منبع : کتاب دکتر محسن میرزایی