افزایش روز افزون ابزارهای وابسته به تکنولوژی و پایین آمدن سن استفاده از آن‌ها علاوه بر فواید غیر قابل انکارش برای زندگی بشر بدون ضرر و زیان نیست. یکی از معضلات جدی استفاده از این فناوری‌ها، استفاده بیش از حد افراد به خصوص کودکان و نوجوانان از بازیهای آنلاین و کامپیوتری است که در اغلب موارد باعث شده است روی سایر جنبه‌های تحصیلی، اجتماعی و مهارتی آن‌ها اثر منفی بگذارد. آیا اعتیاد به بازیهای آنلاین و کامپیوتری به عنوان یک بیماری و اختلال به رسمیت شناخته شده است؟ این اعتیاد چه نشانه‌هایی دارد و یک والد چطور می‌تواند به فرزندش در این باره کمک کند؟ این مقاله به شما کمک می‌کند اطلاعات و راه‌کارهای مهمی در اینباره به دست آورید.
اعتیاد به بازیهای کامپیوتری چیست؟
امروزه از کلمه اعتیاد فقط برای وابستگی به موادمخدر استفاده نمی‌شود و تعاریف گسترده‌تری پیدا کرده است. اعتیاد به معنای وابستگی شدید و غیرقابل کنترل به هرچیزی است به طوری که کنار گذاشتن آن برای فرد تنش‌های روحی یا جسمی داشته باشد. بنابراین اعتیاد به بازیهای کامپیوتری و آنلاین یعنی شخص به شدت به آن وابسته شده است به طوری که روی سسایر فعالیت‌های روزانه‌اش اثر منفی گذاشته است و به راحتی نمی‌تواند دست از این بازی‌ها بکشد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعتیاد به بازیهای کامپیوتری را به عنوان یک بیماری امروزه به رسمیت می‌شناسد و در یازدهمین ویرایش طبقه بندی بین المللی بیماری‌ها (ICD-11) آن را به عنوان الگوی رفتاری معرفی کرده است که به علت زمان گذاشتن و وابستگی به انواع بازی دیجیتال و آنلاین در سایر زمینه‌های تحصیلی، شغلی، خانوادگی و اجتماعی باز می‌مانند. همچنین تاکید شده است برای تشخیص این بیماری، فرد باید حداقل یک سال استفاده مداوم از این بازی‌ها را تا حدی که در سایر زمینه‌های زندگی فردی ضعیف شده باشد داشته باشد
آیا اعتیاد به بازیهای کامپیوتری اختلال روانی به حساب می آید؟
با اینکه سازمان بهداشت جهانی، اعتیاد به بازی را یک بیماری رسمی می‌داند اما در حال حاضر هنوز شواهد علمی تایید شده‌‌ای که نداریم بگوییم مثلا اگر کسی n ساعت در روز بازی کند دچار اعتیاد شده است. به همین خاطر انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) اختلال بازیهای آنلاین (Internet Gaming Disorder (IGD)) را هنوز وارد طبقه بندی اختلالات روانی نکرده است و نیازمند مطالعات بیشتری است. این به معنای جدی نبودن این مساله نیست، برعکس تحقیقات بسیار زیادی در سراسر جهان درباره این معضل مهم به خصوص روی کودکان و نوجوانان در جریان است و به نتایج مهمی نیز دست یافته‌اند و پیشبینی می‌شود در آینده بتوان این بیماری را در طبقه بندی اختلالات روانی نیز دید.
چطور تشخیص بدهم فرزندم به بازیهای آنلاین اعتیاد دارد؟
قطعا با ورود تکنولوژی به زندگی همه ما و پایین آمدن سن استفاده از گوشی در کودکان و نوجوانان اغلب آن‌ها بازیهای آنلاین و کامپیوتری را انجام می‌دهند و حتی شاید شما از میزان زمانی که برای آن صرف می‌کنند راضی نباشید اما با همه این‌ها او اعتیادی به آن نداشته باشد. پس بگذارید با هم بررسی کنیم که در چه صورتی فرزندتان به این بازی‌ها اعتیاد دارد. طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، فرزندتان باید حداقل یک سال نشانه‌های زیر را داشته باشد تا بتوان گفت به بازیهای آنلاین و کامپیوتری اعتیاد دارد:
اثر منفی روی سایر ابعاد زندگی فرد مانند تحصیل، کار، مهارت و روابط اجتماعی
وجود اضطراب و استرس در صورت عدم دسترسی به این بازی‌ها
افزایش زمان بازی
استفاده از این بازی‌ها زمان بروز مشکلات به عنوان آرام بخش
انتقادناپذیری در مقابل دیگران که به زیاده روی در بازی‌اش اشاره می‌کنند
اختلال در خواب و خوراک به علت زمان بازی
مشکلات جسمی مثل کمردرد، ضعیف شدن چشم‌هاريال درد در مچ دست، سر درد و …
رهایش نکنید
اگر فرزندتان معتاد به بازیهای رایانه ای است به هیچ عنوان رهایش نکنید و نگویید من دیگر کاری ازم ساخته نیست هرکاری می‌خواهی بکن! او اعتیاد دارد و به کمک شما نیاز دارد تا از شر این اعتیاد خلاص شود. با صبر و حوصله کنارش باشید تا از شر این اعتیاد خلاص شود. اگر لازم دیدید از مشاور کمک بگیرید و یادتان باشد مهم ترین موضوع در این مساله این است که رابطه شما و فرزندتان خراب نشود. این مساله را یک بححران خانوادگی در نظر بگیرید که نیازمند صبر و شکیبایی شما برای حلش است، مانند مادر یا پدری که فرزندشان مریض شده است و کنارش می مانند تا بهبود پیدا کند.
چند ساعت می‌تواند بازی کند؟
خیلی از والدین سوالشان این است که فرزندمان چند ساعت در روز می تواند بازی آنلاین یا کامپیوتری انجام دهد. این ساعت برای هر کس متفاوت است! چیزی که باید ملاک قرار دهید آسیب نرسیدن به سایر جنبه های زندگی است، اگر فرزند شما درسش را می‌خواند، تکالیفش را انجام می‌دهد، در حال مهارت اموزی است، رابطه اش با اعضای خانواده خوب است، منزوی نیست و … دیگر فرقی ندارد یک ساعت بازی کند یا سه ساعت! اما اگر کل زندگی اش ی برنامه است و هیچ کار خاصی انجام نمی‌دهد یک ساعت هم زیاد است! پس ملاک اصلی تان در نظر گرفتن تمام ابعاد زندگی اش باشد.
گرد آورنده : سرکار خانم یوسف زاده (معاون فناوری)
تایید کننده : سرکار خانم تیموری (مدیریت آموزشگاه)
منبع :خانه مشاوره نوجوانان